Kültür Sanat Mimarlık

Geçtiğimiz yıllarda yitirdiğimiz Prof.Dr. Bülent Özer, Türkiye mimarlık ve tasarım eğitimine yaptığı eşsiz katkı ve özgün bakış açısı dolayısıyla son 60 yıla damga vurmuş seçkin isimlerin başında gelir. Bir kuşak Bülent Özer'in mimarlık, tasarım, sanat eğitimi alanında çağının ötesine ulaşan öğreti ve fikirleriyle büyüdü, gelişti.

Bir süredir, baskısı tükendiği için ulaşılamayan, Prof.Dr. Bülent Özer tarafından kaleme alınmış olan ve kendi alanında bir başvuru kitabı niteliği taşıyan Kültür Sanat Mimarlık'a erişmek için okuyucular tarafından gösterilen yoğun ilgi, kitabın yeniden yayımlanmasını gerekli kılmıştır. Kitabın yeniden basılmasındaki bir başka amaç da Bülent Özer'in görüş, düşünce, saptama ve kritiklerinden yararlanabilmeleri adına ondan doğrudan ders alma şansına ulaşamamış genç kuşaklara onun görüş ve düşüncelerini tanıtma isteğidir. Bülent Özer'in kitapta ele aldığı konu başlıklarından bazıları şöyle sıralanabilir:

• Kültür ve Uygarlık
• Estetiğin Anlamı, Kapsam ve Çağdaş Yorumu
• Günümüzde Sanatın Toplumsal Yapı ve Gelişmedeki Yeri
• Resim Sanatı ve Toplum
• Heykel Sanatında Devrim
• Sanat Nedir?
• Mimari Kavramının Tanımı ve Sınırları Üzerine
• Başlangıçtan Günümüze Mimarinin Gelişimine Genel Bakış
• Mimaride İç-Dış İlişkisi ve Cephe Sorunu
• Mimaride Tarihsellik ve Geleneksellik Üzerine
• Mimarlıkta Eğitim Sorunu
• Mimaride Üslup, Batı ve Biz
• Mimarlıkta Temel Eğitim Üzerine
• Gecekondu Sorununun Mahiyeti ve Çözümü Üzerine Düşünceler

Kültür Sanat Mimarlık'a ve Bülent Özer'e ilişkin, O'nu en yakından tanıyan kişi olan Prof.Dr. Filiz Özer'in görüşleri şu şekilde:

"Prof.Dr. Bülent Özer'in görüşlerini kapsayıcı bir şemsiye altında toplayan bu kitap Türkiye mimarlık ve sanat eğitiminin klâsikleşmiş yapıtlarından biridir.

Birçok konuda öncü rolünü üstlenmiş olan Özer'in bu kitabı kültür, uygarlık, estetik, sanat ve mimarlık alanında bütünüyle özgün araştırmalar ve kuramlardan meydana gelmektedir. Yazarın burada değindiği konulara bakıldığında kuramsal yazılarla birlikte, çeşitli sanat ve mimarlık akımlarına da yer vermiş olduğu görülmektedir. Kitapta bunların yanı sıra Bülent Özer tarafından çağdaş sanat ve mimarlıkta tarihsel, geleneksel, bölgesel ve evrensel olmanın farkları ortaya konulmaktadır. Aynı zamanda, burada Özer eğitim konusuna da eğilmektedir. Özellikle, kendisine ait olan ve günümüzde birçok mimarlık fakültesinin ‘Meslekî Temel Eğitim' dersinde uygulanan yöntemi de kitapta ele almaktadır.

Prof.Dr. Bülent Özer'in en büyük özelliği, rasyonel felsefenin düşünce sistematiğini tam olarak özümsemiş olmasıydı. Her çalışmasında neden/sonuç ilişkisinin bütün aşamalarıyla eksiksiz kurulması gerektiğine inanmıştı. İşte bu analitik ve sistematik araştırma tutkusu sonucunda kültür, sanat ve mimarlık alanında çığır açan yepyeni sentezlere varmış bulunmaktaydı. Özer'in bu tutumundan dolayı, kitapta yer alan en zor konuları bile çok kolaylıkla, net ve anlaşılır hale getiren açıklayıcı tanımlamalara yer vermiş olduğunu açık bir şekilde görmekteyiz.”

Bülent Özer Hakkında

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof.Dr. Y. Müh. Mimar Bülent Özer İstanbul'da, Kadıköy'de doğmuştur. Saint Joseph Fransız Lisesi'ni bitirdikten sonra İTÜ Mimarlık Fakültesi'nde mesleki öğrenim görmüş; bu Fakültede asistanlık yaparak doktorasını vermiş; yabancı misafir profesörlerin yardımcılığını üstlenmiş; burslu (DAAD) ve davetli olarak Berlin ve Viyana Teknik Üniversitelerinde çalışmıştır. 1964 yılı sonundan itibaren DGSA'da Mimarlık Tarihi Kürsüsü'nün yönetimiyle görevlendirilen Bülent Özer, iki yıl sonra burada Mesleki Temel Eğitim disiplinini başlatmıştır. Kendisi, 1964-72 yılları arasında İTÜ Teknik Okulu Mimarlık Bölümü'nde de mimarlık ve sanat tarihi derslerinin tümünü okutmuştur.

Çalışmalarını özellikle sanat, mimarlık ve mimari tasarım kuramı, metodolojisi ve sistematiği üzerinde yoğunlaştıran Bülent Özer, bu alanlarda beş kitabın, dergi özel sayılarının, içeride ve dışarıda yayımlanmış çok sayıda bilimsel yazının müellifidir. "Rejyonalizm, Üniversalizm ve Çağdaş Mimarimiz Üzerine Bir Deneme” (İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayını) başlıklı doktora tezi, mimarimizin son yüz elli yıllık geçmişini ilk defa bilimsel bir anlayışla uluslararası norm ve kriterlere dayanarak ele alıp incelemiş, sistematize etmiş, böylece başkalarınca da hâlâ izlenip uygulanan bir görüş, yöntem ve terminolojinin öncüsü olmuştur. Öte yandan, 1961 yılında yayımlamaya başladığı Mimarlık ve Sanat dergisi ile bu alanda yeni ve çağdaş bir anlayışın yeşermesini sağlamış; bunu Mimarlık dergisi yayın komitesindeki çalışmalarıyla Yapı dergisinde, 1973'ten ölümüne kadar süregelen yayın kurulu üyeliği izlemiştir.

Bülent Özer yurt içinde ve dışında birçok seminer, sempozyum ve kongreye katılmış, bunlardan bazılarını bizzat düzenlemiş; dışarıda çağrılı olarak başta Almanya, Avusturya, Fransa, İsviçre, İtalya gelmek üzere, çeşitli ülkelerde ders ve konferanslar vermiş; muhtelif ulusal ve uluslararası ödüllendirme jürilerinde üyelik yapmış; yurt içinde ve dışında, kültürel amaçlı birtakım kuruluş, vakıf, dernek, kurul ve komitelerde de, başkanlık dahil, çeşitli görevler üstlenmiştir.

Bülent Özer, Avusturya Cumhurbaşkanlığı'nın Bilim ve Sanat, Almanya Cumhurbaşkanlığı'nın liyâkat madalyaları ile Fransa Cumhurbaşkanlığı'nın "Légion d'Honneur”; İtalya Cumhurbaşkanlığı'nın "Cavaliere Ufficiale” Liyâkat; Fransa Milli Eğitim Bakanlığı'nın "Palmes Académiques” ve yine bu ülkenin Kültür Bakanlığı'nın "Arts et Lettres” nişanları ile bunlara bağlı unvanlara sahiptir.